Termostat ısıyı ölçmekle kalmaz, ona göre tepki verir. Isı çok yüksekse, ısınma işlemini sonlandırır, düşükse ısınma işlemini başlatır.
Termostat, sıcaklığı istenen ölçüde sabit tutabilen bir tür kontrol sistemidir. Sıcaklıktaki değişim, termostattaki duyarlı bir parçaya tesir ederek bunun elektrik veya basınç sinyali göndererek bir ısıtma veya soğutma sistemini kontrol etmesini sağlar. Termostat binalarda, su ısıtmalarda, fırınlarda, elektrik ütülerinde, otomobil radyatörlerinde ve önceden belirlenen sabit sıcaklığın gerekli olduğu cihazlarda kullanılır.
Basit bir termostat yapmak için metallerin genleşerek uzamasından faydalanabiliriz.
Termostat olarak kullanacağımız düzenek sadece soyulmuş uzun bir iletken telden oluşmaktadır.Bu hale getirdiğimiz telin birbirine deymemesine dikkat edelim. Tel i ne kadar fazla bu şekilde çevirirsek hassasiyeti artar.
Ortamın sıcaklığı arttığında uzayan tel devreyi kapatıp 1 numara ile gösterilen tel 2 numara ile gösterilen tele değer ve devre kapanıp lambanın yanmasını sağlayacaktır. Ortam soğuduğunda telin kısaldığını ve iletken tel ile olan bağını koparıp lambanın söndüğünü görebiliriz . Genel olarak termostatların çalışması bu basit olarak bu şekildedir.
