Maddelerin gözle görülmeyen (bölünmeyen) en parçasına atom denir. Atom kendinden başka hiçbir fiziksel ya da kimyasal metotlarla kendinden farklı atomlara dönüşemezler. Atomda (+) yüklü protonalar,(-) yüklü elektronlar ve yüksüz nötronlar bulunur. Atom çekirdek ve elektron olmak üzere iki temel parçacıktan oluşur.
Çekirdek:Atomun merkezini oluşturur. Hacim olarak çok küçük(1/10000) olmasına karşın tüm ağırlığın(1/1840) toplandığı kısımdır.
Protonlar:Bir element için proton sayısı sabittir. Elementin tümünü ve tüm özellikleri belirleyen protondur.Proton sayısı değiştiğinde elementin türü ve tüm özelliği değişir.”p” harfiyle gösterilir.
Elektron:”e” harfiyle gösterilir. Çekirdek çevresinde ,belirli yörüngelerde bulunurlar. Elektronlar bağımsız yörüngelerde bulunamazlar.
İYON
Pozitif(+) ya da negatif(-) elektrik yüküyle yüklenmiş atom veya atom gruplarına iyon denir. İki tür iyon vardır;
Pozitif iyon: Nötr atomdan elektron uzaklaştırılması sonucu oluşmuştur
Negatif iyon:Nötr atoma elektron ilavesi sonucu oluşur.
İZOTOP ATOM
Proton sayıları aynı ,nötron sayıları farklı atomlara izotop atomlar denir. İzotop atomların kimyasal özellikleri aynı,fiziksel özellikleri farklıdır.
Yanda gördüğümüz gibi iki atom var, ve bunların nötron sayıları(22,18) farklı ama proton sayıları(20,20) aynıdır. Bu nedenle yandaki iki atom izotop atomlardır.
ELEMENTLERİN SINIFLANDIRILMASI
Elementler kendilerinden başka daha saf maddelere ayrışamazlar. Kısaca içerisinde bir cins atom bulunduran maddelere element denir. Doğada 115 tane element bulunur. Bu elementleri üç grupta inceleriz. Bunlar metaller,ametaller ve yarımetaller(soygazlar)dır. Şimdi bunları tanıyalım;
1)-Metaller:Elementlerin çoğunluğu metal şeklinde bulunurlar. Sanayi ve teknolojinin ham maddesidir. Isı ve elektriği ileten ve dövülerek işlenebilen (biçimlendirilen) ,genellikle katı halde bulunan parlak cisimlere metal denir. Altın,gümüş,demir vb. Metallerin özellikleri şunlardır;
_Doğal ortam şartlarında ,cıva hariç hepsi katıdır.
_Tel ve levha haline gelirler
_Elektriği ve ısıyı iletirler.
_Parlak renklidirler
_Asitlerle reaksiyon verirler.
_Birbirleriyle bileşik değil, alaşım yaparlar.
_Belirli şekil ve biçim alırlar.
_Canlıların yapısında az bulunurlar.
_Pozitif değerlidirler.
2)-Ametaller:Isı ve elektriği iletmeyen,dövülerek işlenemeyen katı, sıvı ve gaz halinde bulunan maddelerdir. Azot, oksijen,klor,karbon vb. Ametaller doğada 20 tanedir. Ametallerin özellikleri şunlardır:
_Doğal ortam şartlarında gaz halinde bulunurlar.
_Genellikle mat renklidirler.
_Grafit hariç ısı ve elektriği iletmez.
_Canlıların yapısında bol bulunurlar.
3)-Yarımetaller(soygazlar):Bazı özellikleriyle metallere ,bazı özellikleriyle de ametallere benzerler. Bu elementlere geçiş elementleri de denir. Arsenik, antimont ,germanyum ,silisyum, polonyum ,tellür vb. |
