Bağımsız değişken bizim değiştirdiğimiz değişkendir.
Bağımlı değişken ise bizim değiştirdiğimiz değişkenden etkilenen, bağımsız değişkene bağlı olarak değişen değişkendir.
Kontrollü ve sabit tutulan değişken ise kontrolümüzde kalan, miktarı değişmeyen değişkenlerdir.
Bu deneyde biz lamba sayısının değiştiğini gözlemliyoruz. Diğer devre elamanları her iki düzenekte de aynı miktardadır.
Diğer bir gözlemimiz ise lamba sayısı değişince lambaların verdiği ışık şiddetinin de değiştiğidir.
Herkesçe gözlenebilen bu bilgilerin ışığında
Bir kaç soruya cevap verebiliriz.
Bu deneyde hangi soruya cevap arıyor olabilir?
Ampul sayısının değişimi ampul parlaklığını azaltır mı, arttırırımı?
Bağımsız değişken nedir?
Deneyde lamba sayısı arttığına göre bağımsız değişken lamba sayısıdır.
Bağımlı değişken nedir?
Lamba sayısı artınca nede değişiklik görüldü? Lamba parlarlığında. O zaman bağımlı değişken lamba parlarlığıdır.
Kontrollü ve sabit tutulan değişken
Deneyde değişmeyip sabit kalan unsurlardır. Pil sayısı, lambaların cinsi, iletken telin cinsi, uzunluğu gibi
1. Örnek: İletkenin boyunun ampül parlaklığına etkisini inceliyoruz.
 
Bu deneyde ;
Bağımsız değişken, yani bizim değiştirdiğimiz iletkenin boyu,
Bağımlı değişken yani bağımsız değişkene bağlı olarak değişen ampul parlaklığı,
Kontrollü değişken ise iletkenin cinsi ve kesiti.
2 Örnek: Sütün bozulmasına, sıcaklığın etkisini kontrollü deneyle gözlemlemek istiyoruz.
Aynı marka, aynı miktar, aynı hava ortamı vb. değişkenler aynı tutularak,özdeş iki kaba süt konulur.
1.kaptaki süt, 5 c`de, 2.kaptaki süt ise;30 c`de tutulsun.
Bağımsız değişken: sıcaklık, ( bizim değiştirdiğimiz etken)
Bağımlı değişken: sütün bozulması (veya üretilen bakteri sayısı),
Sabit tutulan değişkenler: süt miktarı, markası(cinsi), konulduğu kap,havası vb.
|
