Bileşikler moleküler yapılı bileşikler ve moleküler yapılı olmayan bileşikler olarak iki grupta incelenirler.
a) Moleküler Yapılı Bileşikler :
Bileşikler iki ya da daha fazla farklı cins atomdan oluşan moleküllerden oluşmuşsa böyle bileşiklere moleküler yapılı bileşikler denir. Moleküler yapılı bileşiklerin en küçük taneciği moleküllerdir.
▪ Moleküler yapılı bileşikleri oluşturan moleküllerde belirli sayıda atom bulunur.
▪ Moleküler yapılı bileşikler moleküllerden oluşur.
|
Bileşiğin İsmi
|
Bileğin Formülü
|
Bileşik Molekülünü Oluşturan Atomlar
|
|
Su
|
H2O
|
1 Su molekülü; 2 H, 1 O atomundan oluşur.
|
|
Amonyak
|
NH3
|
1 Amonyak molekülü; 1 N, 3 H atomundan oluşur.
|
|
Karbon Di Oksit
|
CO2
|
1 Karbon Di Oksit molekülü; 1 C, 2 O atomundan oluşur.
|
|
Kükürt Di Oksit
|
SO2
|
1 Kükürt Di Oksit molekülü; 1 S, 2 O atomundan oluşur.
|
|
Hidrojen Klorür
|
HCl
|
1 Hidrojen Klorür molekülü; 1 H, 1 Cl atomundan oluşur.
|
|
Hidrojen Florür
|
HF
|
1 Hidrojen Florür molekülü; 1 H, 1 F atomundan oluşur.
|
|
Azot Di Oksit
|
NO2
|
1 Azot Di Oksit molekülü; 1 N, 2 O atomundan oluşur.
|
|
Karbon Mono Oksit
|
CO
|
1 Karbon Mono Oksit molekülü; 1 C, 1 O atomundan oluşur.
|
|
Kükürt Mono Oksit
|
SO
|
1 Kükürt Mono Oksit molekülü; 1 S, 1 O atomundan oluşur.
|
|
Azot Mono Oksit
|
NO
|
1 Azot Mono Oksit molekülü; 1 N, 1 O atomundan oluşur.
|
|
Basit Şeker (Glikoz)
|
C6H12O6
|
1 Basit Şeker molekülü; 6 C, 12 H, 6 O atomundan oluşur.
|
|
Bileğin Formülü
|
Bileşiğin Molekül Modeli
|
Bileşiğin Kullanım Alanları
|
|
H2O
|
|
Hayatın temel ihtiyaç maddelerinden biridir.
|
|
NH3
|
|
Temizlik malzemelerinde, patlayıcı ve gübre yapımında kullanılır.
|
|
CO2
|
|
Yangın söndürme tüplerinde, bitkilerin fotosentezi sırasında ve gazlı içeceklerde kullanılır.
|
|
SO2
|
|
Şeker üretiminde kullanılır. Hava kirliliğine ve asit yağmurlarına neden olur.
|
|
C6H12O6
|
|
Besin maddelerinde bulunur ve vücudun temel ihtiyaç maddelerinden biridir.
|
|
HCl
|
|
Temizlik malzemelerinde kullanılır.
|
ÖRNEKLER :
b) Moleküler Yapılı Olmayan (Kristal Yapılı=Örgü Tipi) Bileşikler :
Bileşikler, iki ya da daha fazla atomdan oluşan moleküllerden oluşmayıp, bileşiği oluşturan farklı cins atomlar bir yığın oluşturacak şekilde dizilmişlerse böyle bileşiklere moleküler yapılı olmayan bileşikler denir.
▪ Moleküler yapılı olmayan bileşikleri oluşturan yığınlardaki atomlar sayılamayacak kadar çoktur ve yığındaki atomun sayısı yığının büyüklüğüne göre değişir. Fakat moleküler yapıdaki bileşikleri oluşturan moleküllerdeki atomlar sayılabilirler ve moleküldeki atom sayısı değişmez.
▪ Moleküler yapılı olmayan bileşikler zıt yüklü iyonlardan oluşur.
▪ Moleküler yapılı olmayan bileşiklerdeki iyonlar düzenli bir yığın oluştururlar.
▪ Moleküler yapılı olmayan bileşikler sonsuz örgü tipi bileşiklerdir
▪ Moleküler yapılı olmayan bileşiklerdeki iyonlar düzenli bir örgü oluştururlar.
|
Bileşiğin İsmi
|
Bileğin Formülü
|
Bileşiği Oluşturan İyonlar
|
|
Kalsiyum Oksit
|
CaO
|
Ca+2 ve O–2 İyonları
|
|
Sodyum İyodür
|
NaI
|
Na+1 ve I–1 İyonları
|
|
Sodyum Klorür
|
NaCl
|
Na+1 ve Cl–1 İyonları
|
|
Alüminyum Klorür
|
AlCl3
|
Al+3 ve Cl–1 İyonları
|
|
Kalsiyum Florür
|
CaF2
|
Ca+2 ve F–1 İyonları
|
|
Alüminyum Sülfür
|
Al2S3
|
Al+3 ve S–2 İyonları
|
ÖRNEKLER :
1- ▪ Sodyum klorür (NaCl) bileşiğindeki Na+ ve Cl– iyonları düzenli bir örgü
oluştururlar, moleküler yapıda değildir, yığın görünümündedir.
▪ Bir tane sodyum klorür kristalinde sayılamayacak kadar çok sayıda atom bulunur.
▪ Sodyum klorür (NaCl) bileşiği, yemek tuzu olarak kullanılır.
|
