|
BİSİKLETİN YARARLARI
Çevreyle İlgili Faydalar
1. Hava Kirliliği
Motorlu taşıtlardan çıkan gazlar, atmosfere salınan karbon dioksitin %31`ini, karbon monoksitin %82`ini oluşturur. Bu gazların %60`ı, motorun ilk çalıştırıldığı birkaç dakika içerisinde salınır. Araba yerin bisikletle gidilen her kilometre havadan 145 gram karbondioksit temizler.
Bunun yanı sıra bir arabanın üretilmesi için gerekli madde miktarı o kadar fazladır ki, hesaplamalara göre bir araba tüm kullanım ömründe çıkardığı kirlilikten fazlasını üretilme aşamasında ortaya çıkarıyor. Her bir arabanın üretimi için 50.000 kwh enerji harcanıyor.
2. Ses Kirliliği
30 desibelin üzerindeki seslerin insan sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olduğu saptanmıştır. Türkiye`nin büyük şehirlerinde ses kirliliği bu rakamın iki veya üç katıdır. Örneğin İstanbul`un Mecidiyeköy semtinde 85 desibel, Beşiktaş`ta ise 92 desibeldir.
30-65 dba : Konforsuzluk, sıkılma duygusu, kızgınlık konsantrasyon ve uyku bozukluğu
65-90 dba : Kalp atışı değişimi, solunum hızlanması, beyindeki basıncın azalması
90-120 dba : Metabolizmada bozukluk, başağrısı
120-140 dba : İç kulakta bozukluk
140 ve üzeri : Kulak zarının patlaması
3. Küresel Isınma
Rakamlar sözcüklerden daha anlamlı. Aşağıdaki grafikte görüldüğü gibi motorlu taşıtların sera gazı salınımları küresel ısınmanın %13.5`ini oluşturuyor.
İnsan kaynaklı sera gazları salınımının sektörel dağılımı
Sağlıkla İlgili Faydalar
1. Kandaki kolesterol seviyesini düşürür
2. Pıhtılaşmadan kaynaklanan kalp krizi riskini azaltır.
3. Yüksek tansiyondan kaynaklanan hastalık riskini azaltır.
4. Hareketsizlikten kaynaklanan sağlık sorunlarını azaltır veya engeller.
Ekonomik Faydalar
1. Bireysel
Arabayı satın almak için ödediğimiz para, aslında buzdağının su üstünde kalan kısmı. Asıl masraflar arabanın anahtarını aldıktan sonra başlıyor. Kasko, trafik sigortası, benzin, tamir, bakım derken ortalama bir aile, her yılın altı haftasını sadece araba masraflarını ödemek için çalışıyor! Oysa bisiklet için bu rakam sadece 1 gün!
2. Ülke Çapında
Hareketsiz yaşam tarzının ve hava kirliliğinin sağlık sistemine getirdiği yük, araba yollarının inşası ve bakımı için gereken ayrılan bütçe, trafik kazaları, ülkenin enerji konusunda dışa bağımlığının artması, trafikten kaynaklanan işgücü kaybı ülke ekonomisine büyük zarar vermektedir. Özellikle son yıllarda enerji sıkıntısı yaşayan, dünyanın en pahalı benzinine sahip ülkemizde tüm enerji kaynaklarından tasarruf edilmesine çalışılmalıdır. Trafikten kaynaklanan benzin, işgücü kaybı korkutucu boyutlara ulaşmaktadır.
Gelin trafiğin en sıkışık olduğu, buna rağmen her gün 500 yeni arabanın trafiğe eklendiği İstanbul`a bir göz atalım.
Trafik sıkışıklığı sadece İstanbul`da yılda 1.5 milyar dolar kaybettirdi.
Trafiğin yoğun olduğu 7: 00-10: 00 ile 16: 00-22: 00 saatleri arasında tıkanıklığa maruz kalan yolcu sayısının da yaklaşık 780 bin olarak tahmin edildiği hesaplamaya göre, bu kişilerin asgari ücret aldıkları kabul edilirse yaklaşık 1 milyar dolarlık iş gücü kaybı oluşuyor. Böylece, trafiğin, benzin ile iş gücü kaybı nedeniyle yol açtığı maliyet yılda en az 1.5 milyar doları buluyor. İstanbul`da araç sahibi olan kişilerin asgari ücretin en az 2 katı maaş aldığı düşünülürse, bu maliyetin 2.5-3 milyar doları bulduğu tahmin ediliyor.
Kapasite fazlası kullanım nedeniyle İstanbul`da araçların yaklaşık yüzde 50`si günde 45 dakikalık bekleme yapıyor. Bekleme yapan bir otomobilin 1 saatte 8 litre benzin tükettiği, dolayısıyla 45 dakikada 6 litre benzini gereksiz tüketeceği baz alınarak yapılan hesaplamada, köprü ve köprüye bağlı ana yollarda 15 bin 700 aracın trafik tıkanmasına maruz kaldığı kabul
ediliyor. Bu verilerle, gereksiz benzin tüketiminin maliyeti yaklaşık 500 milyon dolar çıkıyor.
Toplumsal Faydalar
Toplum, gerek tek tek gerekse halkın bütününün sağlık ve refahı için çok önemlidir. Sosyolog Donald Appleyard`un bulgusuna göre hafif trafiği olan bölgelerde yaşayan insanlar yoğun trafikli bölgeler gore daha sosyaldir. Büyük şehirlerimizde “Haftasonu trafiği”ne takılmak istemeyen pek çok kişi evden çıkmamayı seçiyor. Bisiklet, toplumdaki etkileşim miktarını arttırır.
Tabii bunu anlamak için Bay Appleyard`ın araştırmasa gerek yok, büyük şehirlerde yaşayan çoğumuz trafiğin bizi nasıl asosyalleştirdiğinin farkındayız. Hafta içi sabah akşam iş trafiğiyle boğuştuktan sonra haliyle haftasonunu da önümüzdeki arabanın plakasından kelime türetmeye çalışarak geçirmek istemiyoruz.
Trafik ve arabaya endeksli şehir planlaması bizi sevdiklerimizden ayırıyor. Telefon hatlarının birbirine karıştığı eski günlerde “Adana, çık aradan” derlerdi. Bizse şunu diyoruz: “Araba, çık aradan”!
Bülent DİLEKOĞLU
İSTİKLAL İ.Ö.O/SAMSUN
|
|
Bu konu 5494 kez okundu |
|
Bu konuyu Site Admini Ekledi |
