a) Dengelenmiş Kuvvetler :
Bir cisme uygulanan kuvvetlerin bileşkesi yani net kuvvet sıfır ise cisme etki eden kuvvetlere dengelenmiş kuvvetler denir.
Dengelenmiş kuvvetlerin etkisinde olan cisimler önceki hareketlerine aynen devam ederler. Cisim başlangıçta duruyorsa durmaya, hareket halinde ise sabit süratli hareket yapmaya devam eder.
Cisimler hareket hâlindeyken dengelenmiş kuvvetlerin etkisinde kalırsa cismin hareketinde bir değişiklik olmaz ve cisim sabit süratle hareketini sürdürür.
ÖRNEKLER :
1- Bilek güreşi yapan ve birbirini yenemeyen iki kişi.
2- Halat çekme yarışı yapan ve birbirini yenemeyen iki takım.
3- Çekme yarışı yapan ve birbirini yenemeyen iki traktör.
4- Duran top, masa, sıranın üzerinde duran silgi, defter, kitap, hareket etmeyen otomobil, sabit süratle koşan sporcu, tavanda asılı avize, ip üstündeki akrobat, duvarda asılı olan saat.
b) Dengelenmemiş Kuvvetler :
Bir cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi yani net kuvvet sıfır değilse cisme etki eden kuvvetlere dengelenmemiş kuvvetler denir.
Dengelenmemiş kuvvetlerin etkisinde olan cisimler süratini ya da hareket yönünü değiştirirler.
1-) Duran (İlk Hızsız) Cisimler İçin :
ÖRNEKLER :
1- Duran bir top, dengelenmemiş kuvvetlerin etkisiyle harekete geçer.
2- Tenis topunun hareketinin yönü ve sürati dengelenmemiş kuvvetlerin etkisiyle değiştirilebilir.
3- Hareket halindeki bir top, dengelenmemiş kuvvet uygulanarak durdurulabilir.
4- İki kişi tarafından aynı yönde itilen araç, dengelenmemiş kuvvetlerin etkisindedir.
5- Farklı büyüklükteki kuvvetlerle zıt yönde itilen kapı, dengelenmemiş kuvvetlerin etkisindedir.
6- Dururken harekete geçen araç, dengelenmemiş kuvvetlerin etkisindedir.
7- Futbolcunun topa vurması, kalkış yapan helikopter, daldan düşen elma, durağa yaklaşan belediye otobüsü.
|