Kemiklerin bir araya geldiği yere eklem adı verilir. Aşağıdaki iskelet resmi üzerinde eklemin yapısını ve çeşitlerini inceleyelim.
İki ya da daha fazla kemiğin birbirine bağlandığı yere eklem denir. Eklemler, kemiklerin hareket etmesini ve birbirlerine bağlanmasını sağlarlar. Eklem yerlerindeki kemikler birbirlerine kuvvetli eklem bağı ile bağlanmışlardır.
Eklemler, bulundukları yere ve hareketlerine göre oynar, yarı oynar ve oynamaz eklemler olarak üç çeşittir.
a) Oynar (Hareketli) Eklemler :
Her yöne rahatça hareket edebilen (kemiklerin hareket etmesini sağlayan) kol ve bacaklardaki eklemlerdir. Oynar eklemler vücudun hareketini sağlarlar.
Oynar eklemlerde, kemikler arasında boşluk bulunur ve bu boşluk eklem sıvısı ile doludur. Eklem sıvısı ile kemiklerin uç kısımlarındaki kıkırdak kemiklerin kolay hareket etmesini sağlar ve kemiklerin birbirine sürtünüp aşınmasını önler.
Eklemlerin yapısı, yaşa bağlı olarak değişir ve insanlar yaşlandıkça yürümekte ve hareket etmekte zorlanırlar. Oynar eklemlerin yapısındaki eklem sıvısı, çocukluk ve gençlik döneminde normal düzeydedir fakat yaşlandıkça azalır. Bu da kemikler arasındaki kayganlığın azalmasına ve hareketin zorlaşmasına neden olur.
Örnek Olarak;
▪ Omuz eklemi.
▪ Kalça eklemi.
▪ Kol ve bacaklardaki eklemler.
b) Yarı Oynar Eklemler :
Çok az hareket edebilen, hareketleri sınırlı olan eklemlerdir. Yarı oynar eklemi oluşturan iki kemik arasında sadece kıkırdak bulunur, eklem sıvısı ve kemikler arasında boşluk bulunmaz.
Örnek Olarak;
▪ Alt çene kemiğini bağlayan eklem.
▪ Omurgadaki omur kemiklerini bağlayan eklemler.
▪ Parmaklardaki eklemler.
c) Oynamaz (Hareketsiz) Eklemler :
Kemiklerin birbirine sıkıca kaynamasıyla oluşan ve hiç hareket etmeyen eklemlerdir. Oynamaz eklemi oluşturan kemikler arasında hiç boşluk bulunmaz.
Örnek Olarak;
▪ Kafatası kemiklerini bağlayan eklemler.
▪ Kuyruk sokumu ve sağrı omurlarını bağlayan eklemler.
|