*Bir cismin elektrikle yüklü olup olmadığını , yüklü ise hangi tür elektrikle yüklü olduğunu anlamaya yarayan aletlere elektroskop denir.
*Havadaki iyonlardan ve rüzgarlardan etkilenmemesi için cam fanus içerisine alınmıştır.
* Elektroskop NÖTR iken: Yaprakları kapalıdır.
* Elektroskop kullanılmadan önce Dokunma veya sürtünme yolu ile önceden (+) veya (-) yükle yüklenir.
* Elektroskop yüklü iken her iki yaprak da aynı yükle yüklü olacağından Yapraklar birbirini iterek açılır.
* Bir cismin elektrik yükünün cinsini belirleyebilmek için yük cinsi bilinen bir elektroskopun topuzuna yaklaştırılır:
* Bu durumda;
a-) Elektroskopun yaprakları daha çok açılıyorsa cismin yükü elektroskopla aynıdır.
b-) Elektroskopun yapraklarının açıklığı azalıyorsa cismin yükü elektroskopla zıttır.
NOT:Cisim elektroskop topuzuna direkt değdirilirse o zaman yük miktarı da ayrıca hesaplanarak sonuç tespit edilir.
a-Elektroskopun yapraklarının biraz açılmasının nedeni yapraklara topuzdan yük gelmesidir.Topuzdaki yükün yapraklara iletilebilmesi için K cisminin yükünün işareti (-) olmalıdır.
b-Yaprakların Biraz kapanması için , yapraklardan topuza doğru yükün çekilmesi gerekir.Bu çekme olayının gerçekleşmesi için de L nin yükünün işareti(+) olmalıdır.
* ***Yüksüz bir elektroskop (-) yükle yüklenmek istenirse (-) yüklü bir cismin topuzuna dokundurulması yeterli olur.
* ***Yüksüz bir elektroskop (+) yükle yüklenmek istenirse (+) yüklü bir cismin topuzuna dokundurulması yeterli olur.
*Negatif (-)yüklü bir elektroskoba (+) yüklü bir cisim dokundurulduğunda , yük durumuna göre 3 ihtimal vardır:
1.Elektroskopun yük miktarı cisminkinden fazla ise elektroskopun yaprakları biraz kapanır.
2.Yük miktarları eşit ise nötrleşme olur ve elektroskopun yaprakları tamamen kapanır.
3.Cismin yük miktarı , elektroskopun yük miktarından fazla ise ,en son elektroskopun yükünün işareti (+) olur ve yapraklar önce tamamen kapanır sonra tekrar açılır. (yani önce – ler nötr olur sonra + lar gelir.)
Örnek:
Şekilde (+) yüklü M cismi elektroskoplara yaklaştırıldığında K nın yaprakları açılıyor.L nin yaprakları ise biraz kapanıyor.Buna göre elektroskopların yükün işareti ne olmalıdır? (yanıt:K, M ile aynı yüklü yani(+),L cismi M ile zıtdır yani (-) yüklüdür.
Hazırlayan: Nilüfer Tekin |
