Engele Çarpan Ses Ne Olur?
Işıktan farklı olarak ses dalgalarının oluşması ve yayılması için maddesel bir ortama ihtiyaç vardır. Işık boşlukta yayılabildiği halde, ses boşlukta yayılamaz. Sesin maddesel ortamlardaki hareketine sesin yayılması denir.
Ses madde taneciklerinin titreşimlerini birbirlerine aktarması ile yayılır. Gaz tanecikleri arasındaki boşluk sıvıdakinden, sıvı tanecikleri arasındaki boşluk katıdakinden fazladır.
Bu nedenle ses en iyi katılarda, sonra sıvılarda, en yavaş da gazlarda yayılır. Ses boşlukta yayılmaz.
Deney: Işık Gibi Yansıyan Ses
Sesin yayılmasında yüzeyin sert ve pürüzsüz olması önemlidir. Pürüzsüz ve sert yüzeyler sesi daha iyi yansıtacağından ses daha iyi duyulur. Pürüzlü ve yumuşak yüzeylerde ise ses farklı yönlere yansıyacağından ses daha az duyulur.
Sesin bir yüzeye çarparak geri dönmesine sesin yansıması denir. Boş odada ses daha iyi yansıdığından eşyalı odaya göre daha şiddetli duyulur. Oda boş iken sert ve pürüzsüz yüzeyler sesin daha iyi yansımasını sağlar.
Yankı
Ses dalgalarının sert bir engele çarparak tekrar kaynağına geri dönmesine yankı denir. Yankının oluşabilmesi için ses kaynağı ile engel arasında en az 17 metre mesafe olması gerekir.
Sesin yansımasından yararlanarak;
-
Cisimlerin uzaklıkları tespit edilebilir.
-
Katı cisimlerdeki gözle görülemeyen küçük yarıklar ses dalgaları ile anlaşılabilir.
-
Ultrason cihazıyla, vücudun iç organlarından yansıyan dalgalar, ekranda organların hayalî bir resmini oluşturur.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
Deniz derinliklerinin yüzey şekilleri, deniz derinliği ve batık gemiler gelişen sonar teknolojisi ile araştırılabilmektedir.
-
Radarlar yardımıyla hareketli nesnelerin görüntüleri tespit edilebilir.
|
