|
Eşeysiz Üreme
Bir ana canlının kendisiyle aynı özellikte bireyler meydana getirmesine denir. Bu üreme şeklinde üreme hücreleri görev almaz. Bu yüzden canlıların cinsiyeti önemli değildir.
Deney: Patates-soğan ekme
Vejetatif Üreme: Bitkilerin kök, dal, yaprak gibi kısımlarından yeni bitkiler oluşmasına vejetatif üreme denir.
-
Sıcak ve nemli ortamda bekleyen soğanın filizlenmesi,
-
Çileğin sürünücü gövdesiyle yeni bitki oluşturması,
-
Söğüt, gül, kavak dalından yeni bitki oluşması, (çelikleme ile üreme)
-
Patates, yer elması gibi bitkilerde göze denen çıkıntıların yeni bitkiyi oluşturması, (yumru ile üreme)
-
Lale, nergis gibi bitkilerin soğanlarının uygun ortama ekilerek yeni bitki oluşturması,(soğan ile üreme)
vejetatif üremeye örnektir.
Tomurcuklanarak Üreme: Ana canlı üzerinde oluşan çıkıntının, zamanla büyüyüp gelişerek yeni canlı oluşturmasıdır. Denizanası, hidra, bira mayası, sünger, mercan tomurcuklanma ile üreyen canlılardır.
Bölünerek Üreme: Belli bir olgunluğa ulaşan tek hücreli canlının bölünerek kendine benzer canlı meydana getirmesidir. Amip, öglena, paramesyum (terliksi hayvan), su yosunu ve bakteriler bölünerek ürerler.
Yenilenme(Rejenerasyon) ile Üreme: Canlının kopan parçasından yeni canlı oluşmasına denir. Denizyıldızının kopan kolunu yenilemesi, toprak solucanının kopan parçalarından yeni canlı oluşması yenilenme ile üremeye örnektir.
Kertenkelenin kopan kuyruğunu yenilemesi, kırılan kemiklerin kendini onarması, yaraların iyileşmesi, kemik iliğinde kan hücresi üretilmesi bir çeşit yenilenmedir, ancak yenilenmeyle üreme değildir. Çünkü yeni canlı oluşmaz.
Sporla Üreme: Sporlar üzeri sağlam bir örtü ile kaplı özelleşmiş hücrelerdir. Olumsuz çevre şartlarına iyi dayanırlar. Şartlar uygun hale gelince yeni canlıyı oluştururlar. Kara yosunu, eğrelti otu ve mantarlar sporla ürer.
Hücrelerin normalden fazla çoğalması, kontrolsüz büyümesi ve şekil bozukluklarının olması durumuna kanser denir. Bu hastalık hücrelerin komşu hücrelere göre daha hızlı büyümesi ile gerçekleşir.
|
|
Bu konu 5036 kez okundu |
|
|
