Gölge nasıl oluşur?

Gölge Oluşturalım

Işık doğrusal bir yolla yayılırken karşısına opak maddeden yapılmış bir cisim çıkarsa, cismin arka tarafından karanlıkla bir bölge oluşur. Bu karanlık bölgeye gölge adı verilir.

Etkinlik: Gölgelerle Oynayalım
• Duvarda (ekranda) izlenen görüntü cisimlerin görünümüne benzer görünümdedir.
• El feneri mukavvaya yaklaştırıldığında gölge büyüdü, uzaklaştırıldığında ise gölge küçüldü.
• Ekran mukavvaya yaklaştırıldığında gölge küçüldü, uzaklaştırıldığında ise gölge büyüdü.

Sonuç: Cisimlerin gölgeleri kendilerine benzerdir ve ışık kaynağı, engel ve perdenin yeri değiştirilerek gölgenin boyu değiştirilebilir.

* Işık kaynağı ile engel birbirine yaklaştığında gölge boyu büyür.
*Engel ile perde birbirine yaklaştığında gölge boyu küçülür.
Günün farklı saatlerinde gölge boyunun farklı olmasının sebebi de güneşin konumudur.
* Sabah ve akşam saatlerinde güneş ışınları eğik bir şekilde geldiği için gölge boyu uzun,
* Öğle saatlerinde ise güneş ışınları dik şekilde geldiği için gölge boyu kısadır.






NOT: Güneşin konumuna göre gölge boyunun değiştiğini fark eden insanlar bundan yararlanarak güneş saati yapmışlardır. Bilinen ilk güneş saatini MÖ 1500 yılında Mısırlılar kullanmıştır.





Cisimlerin gölgeleri kendilerine benzer.






Ekran üzerindeki koyu renkli bölge tam gölge olarak adlandırılır. Tam gölge oluşumu ışığın doğrusal yolla yayıldığını kanıtlar.







Gölgeler, ışığın geldiği yönün tersi yönde oluşur.

Güneş tutulması: Ay, Dünya ile Güneş arasına girerek Güneş ışınlarının Dünya`nın bir kısmına ulaşmasını engeller. Bu olaya Güneş tutulması denir. Tutulma esnasında Dünya`nın bir bölümünde Ay`ın gölgesi oluşur.




Ay tutulması: Ay tutulmasında Dünya, Ay ile Güneş`in arasına girer. Dünya`nın tam gölgesi Ay`ın üzerine düşer. Bu nedenle Dünya`da geceyi yaşayan bölgelerde Ay gözlenemez. Bu olaya Ay tutulması denir.



NOT: Güneş ve ay tutulmaları belirli sürelerle gerçekleşen doğa olaylarıdır. Tutulmaların gerçekleşebilmesi için Ay, Güneş ve Dünya aynı doğrultuda olmalıdır.

Word halini indirin