Güneşin Yapısı, Oluşumu ve Hareketleri

Güneş milyonlarca yıl önce dev bir gaz ve toz  bulutundan meydana gelmiştir.
Yeryüzündeki yaşamın kaynağı olan Güneş, sıcak gazlardan oluşan ve çevresine ısı ve ışık yayan orta büyüklükte bir yıldızdır.

Güneş'ten yayılan enerjinin çok az bir kısmı yeryüzüne ulaşır. Bu enerji yeryüzündeki yaşamın devam etmesi için gereklidir. Bitkiler Güneş'ten aldığı enerji ile büyür, gelişir ve çiçek açıp, meyve verir. Güneş'in yüzeyinde sanki küçük karanlık bölgeler varmış gibi görünür. Bu bölgelere güneş lekeleri adı verilir.

Güneş'ten yayılan ısı ve ışık onun bir ateş topu gibi görünmesini sağlar. Bu ısı ve ışık enerjisi Güneş'in yapısındaki hidrojenin helyuma dönüşmesi sırasında ortaya çıkar. Bu dönüşüm sırasında çok büyük patlamalar ortaya çıkar.

 
Gaz ve toz bulutu  kütle çekiminden dolayı zamanla daha fazla gaz ve tozu içine çeker.
Bulutun  içindeki basınç  sürekli olarak  yükselir sıcaklık artar  ve çok şiddetli nükleer tepkimeler oluşur.
Bunun sonucunda  çekirdek büyük bir patlamayla etrafa yayılır. Bu patlamanın sonucunda ortada güneş ve çevresinde dönen gezegen , kuyruklu yıldız ve asteroitler oluşmuştur.
 
Güneş orta büyüklükte  bir yıldızdır (güneş bize en yakın yıldız olduğu için büyük gözükür )
 
   (EPSİLON , ANTERAS , SİRUZ , BETELGÜS  gibi yıldızlar güneşten büyüktür fakat çok uzak oldukları için küçük gözükürler )

NOT: Güneş'in dış yüzeyi yaklaşık 6000 °C iken içi (çekirdeği) yaklaşık 15 milyon °C dir.

Güneş'in şekli küreye benzemektedir. Küre şekline günlük hayattan top, bilye gibi cisimler örnek verilebilir.

Güneş ile Dünya'nın büyüklüğünü kıyaslayacak olursak Güneş o kadar büyüktür ki, içine yaklaşık 1 milyon tane dünya sığabilir, Güneşi bir futbol topuna benzetirsek, Dünya'yı da yarım pirinç tanesine benzetebiliriz.

Güneş'i olduğundan çok daha küçük görürüz. Bunun sebebi uzaktaki nesnelerin gerçek boyutlarından daha küçükmüş gibi algılanmasıdır.

Güneş'in Dünya'ya olan uzaklığı yaklaşık 150 milyon km'dir. Güneş'ten çok daha büyük ve parlak yıldızlar da vardır. Bu yıldızlar o kadar uzaktadır ki onları ancak gökyüzünde birer nokta olarak görürüz.

UYARI: Güneş ışınlarına doğrudan bakmak gözlerimiz için çok zararlıdır. Bu yüzden Güneş'e çıplak gözle ya da herhangi bir araç (dürbün, teleskop, mercek, kamera vb.) kullanılarak bakılmamalıdır. Ayrıca Güneş etkiliyken uzun süre Güneş altında vakit geçirmek cildimizde ağır hasarlara (cilt hastalıkları) yol açabilir

NOT: Güneş kendi ekseni etrafında döner. Güneş'in kendi ekseni etrafındaki dönüşü saat yönünün tersine doğrudur.

Güneş yaklaşık  5  milyar yaşındadır.
Güneşin yapısında yaklaşık  % 71 hidrojen  % 26,5 helyum  % 2,5 diğer gazlar  vardır.
(güneşin yapısında bulunan Hidrojen yüksek sıcaklık altında birleşerek Helyum atomlarını oluşturur. Bu olaya Çekirdek Tepkimesi denir. Bunun sonucunda çok büyük miktarda enerji açığa çıkar bu enerji  ısı ve ışık olarak çevreye yayılır.  Yıldızlarda aynı şekilde enerji üretirler. )
 
Güneşin çapı yaklaşık 1 392 000 km .
Güneşin kütlesi dünyanın yaklaşık 333 000 katıdır .
Güneşin hacmi dünyanın hacminin  1 303 800 katıdır .


GÜNEŞİN  KATMANLARI  VE  YAPISAL  ÖZELLİKLERİ

 
Çok sıcak bir gaz topu olan güneş değişik katmanlardan oluşur.
 
Güneşin dış bölgesinde IŞIK KÜRE – RENK KÜRE – TAÇ KÜRE  bulunur .
 

  G Ü N E Ş İ N      H A R E K E T L E R İ
                                        
 
Güneşin iki çeşit dönme ve dolanma hareketi vardır .
1 – kendi ekseni etrafında dönme hareketi
2 – Samanyolu galaksisi etrafındaki dolanma hareketi
 
Güneşin kendi ekseni etrafındaki dönüşü  saat yönünün tersine doğrudur.
Güneşin dönme hızı kutuplarında ve ekvatorunda farklı farklıdır. Buda güneşin katı halde olmadığını gösterir.
Güneş üzerindeki lekelerden güneşin dönüş hızı tespit edilebilir.