Döllenme çeşitleri
A-DIŞ DÖLLENME: Yumurta ve spermin birleşmesi vücut dışında gerçekleşir. Sadece suda yaşayan canlılarda görülür(balık,kurbağa ve semender..) Döllenme şansını artırmak için çok sayıda yumurta ve sperm oluşturulur. Yavru bakımı yoktur Çiftleşme organı yoktur
B- İÇ DÖLLENME: Yumurta ve spermin birleşmesi dişinin vücudunda olur
Karada yaşayan canlılarda ve suda yaşayan bazı canlılarda görülür.(balina ,yunus,köpek balığı,fok..) Yavru bakımı görülür(kuş memeli) Oluşan yumurta sayısı az sperm fazladır Döllenmeden sonra zigot,embriyo ve canlı oluşur. Döllenme farklılaşma gelişme Yumurta+sperm ------------->zigot ------------->embriyo ------------->canlı
Gelişme çeşitleri: A-dış gelişme: Yavru anne vücudu dışında gelişir Çiftleşmeden sonra anne yumurtalarını bırakır(balık,böcek kurbağa) Kuş ve sürüngenlerin bazılarında kuluçkaya yatan anne yumurtaları uygun sıcaklıkta tutar Kuş yumurtalarında bulunan kabuk kurbağa ve balık yumurtasında yoktur. B-iç gelişme: Yavru anne vücudunda gelişir Yavrunun gelişimi için gerekli besin anne tarafından sağlanır Oluşan artıklar anne vücudu ile dışarı atılır
UYARI: Yavru bakımı : memeli ve kuşlarda görülür.sürüngen balık ve kurbağalarda görülmez.
Canlı türü |
içdöllenme |
Dış döllenme |
İç gelişim |
Dış gelişim |
Böcekler |
+ |
_ |
_ |
+ |
Balık |
_ |
+ |
_ |
+ |
Kurbağa |
_ |
+ |
_ |
+ |
sürüngen |
+ |
_ |
_ |
+ |
kuş |
+ |
_ |
_ |
+ |
memeli |
+ |
_ |
+ |
_ |
+: var _: yok
Çevremizde gördüğümüz birçok hayvan tıpkı bizim gibi nesillerini uzun süre devem ettirirler. Canlı türünün neslini sürdürmesi üreme ile olur. Canlı bireylerin doğma, büyüme, gelişme üreme ve ölmesine yaşam döngüsü denir.
BAŞKALAŞIM: böcek kurbağa gibi bazı canlılarda yumurtadan çıktıktan sonra, gelişim dönemlerinde değişikliğe uğrayarak atalarına benzer hale gelmedir.
Kelebeklerde gelişme ve büyüme: Erkek ve dişi hayvanların çiftleşmesiyle döllenme olur.(iç döllenme) Dişi yumurtaları oluşturur Yumurtadan kurtçuklar çıkar Kutçuklar tırtılı ,tırtılda gelişerek kelebeği oluşturur.
Kurbağalarda büyüme ve gelişme:
Yumurta ile çoğalırlar Yumurta ve spermler su da birleşir.yani dış döllenme görülür. Yavru gelişimi dış ortamdadır.(dış gelişme) Yumurtadan iri baş denilen larvalar çıkar Bu canlılar gelişerek ergin kurbağayı oluşturur.
Larva kurbağa |
Ergin kurbağa |
Suda yaşar |
Karada yaşar |
Solungaç solunumu yapar |
Akciğer ve deri solunumu |
Göz suda görür |
Göz karada görür |
Kuyruk var |
Kuyruk yok |
başkalaşım Döllenmiş ------------->iribaş -----------> ergin yumurta kurbağa
|