Hücreler Neden Bölünür?
Hacim / Yüzey Oranı: Yüzey-hacim oranı yani hücre zarı ile sitoplazma arasındaki
oran bozulduğunda hücre zarı büyüyen sitoplazmanın ihtiyaçlarını karşılayamaz
hale gelir. Bu durumdaki hücrede madde alışverişi, iletimi ve boşaltımı gibi
ihtiyaçlar karşılanamaz.
Şöyle ki;
Hücre büyürken hücre zarı (yüzeyi) genişler, hücrenin hacmi (sitoplazma) artar.
Ancak hücrenin hacmi hücre zarından daha hızlı büyür. Bu nedenle hücre belli bir
büyüklüğe geldiğinde hücre zarından madde giriş çıkışı yeterli hızda
gerçekleşemez, hücrenin oksijen ve besin alıp, atık maddeleri hücre dışına
atması zorlaşır ve hücre büyümeye devam edemez. Bu durumda hücrenin yaşamını
sürdürebilmesi için bölünmesi gerekir ve bölünerek hacmini azaltır.
Çekirdek /Sitoplazma Oranı: Hücrenin büyümesi durumunda çekirdeğin de hücredeki
hakimiyeti zorlaşır ve hücrenin yaşamı tehlikeye girer. Çünkü çekirdeğin denetim
alanı gittikçe genişler. Çekirdek hücreyi yönetemez hale geldiğinde hücre
bölünür. Büyüyen hücrenin çekirdeği hücreye bölünme emrini verir ve hücre
bölünür.
Çevresel faktörler ve Hormonlar: Örneğin büyüme hormonları hücreleri uyararak
bölünmeyi başlatır.
Bölünmenin amacı hacmi azaltıp yüzeyi artırmaktır. Bu nedenle bölünme sonucu
oluşan hücreler başlangıçtaki hücreye göre daha küçüktür. |
