Aynı cins ya da farklı cins iki ya da daha fazla atomun birbirine bağlanması sonucu oluşan atom gruplarına (yapıya) molekül denir.
Atomların çoğu doğada tek başlarına bulunmazlar. Aynı cins ya da farklı cins atomlar bir araya gelerek molekülleri oluştururlar ve doğada molekül halinde bulunurlar. Molekülleri oluşturan atomların kendisine özgü yapıları ve dizilişleri vardır. Maddeyi oluşturan moleküllerin arasındaki boşluk miktarı, maddenin haline göre değişir.
Moleküller, atom sayısına göre basit ve karmaşık yapılı moleküller, atom çeşidine göre aynı cins ve farklı cins atomların molekülleri olarak gruplandırılırlar.
Moleküller iki ya da daha fazla atomdan oluşurlar. Az sayıda atomdan oluşan moleküllere basit yapılı moleküller, çok sayıda atomdan oluşan moleküllere karmaşık yapılı moleküller denir.
Örnek : ▪ Su, iyot, hidrojen, oksijen, karbon dioksit, karbon monoksit molekülleri basit
yapılı moleküllerdir.
▪ Günlük hayatta kullanılan besinlerde ve hücrede bulunan karbonhidrat, protein ve yağ molekülleri veya şeker (glikoz) molekülü karmaşık yapılı moleküllerdir. Şeker molekülü (6 tane) karbon, (12 tane)hidrojen ve (6 tane) oksijen atomlarından oluşan 24 atomlu bir moleküldür.
a) Aynı Cins Atomların Molekülleri :
Aynı cins atomlar bir araya gelerek element moleküllerini, aynı cins element molekülleri de bir araya gelerek elementleri oluştururlar. Moleküler yapılı elementleri oluşturan moleküller aynı cins atomlardan oluşur ve moleküler yapılı elementlerin en küçük taneciği moleküllerdir.
Element moleküllerini oluşturan atomlar aynı cins atomlar oldukları için bu atomların büyüklükleri ve özellikleri de aynıdır.
Hem elementler hem de element molekülleri aynı cins atomdan oluşur. Elementler çok sayıda atomdan oluşur ve görünür boyuttadır. Element molekülleri ise iki, üç gibi az sayıda atomdan oluşur ve elementlerin yapı birimleridir.
Örnek : Bir tane oksijen molekülü, iki tane oksijen atomundan oluşur. Çok sayıda oksijen
molekülü bir araya gelerek (görünür boyuta ulaştığında) oksijen elementini oluşturur.
b) Farklı Cins Atomların Molekülleri :
Farklı cins atomlar bir araya gelerek bileşik moleküllerini, bu moleküller de birleşerek bileşikleri oluştururlar. Moleküler yapılı bileşikleri oluşturan moleküller farklı cins atomlardan oluşur ve moleküler yapılı bileşiklerin en küçük taneciği moleküllerdir.
Bileşik moleküllerini oluşturan atomlar farklı cins atomlar oldukları için bu atomların büyüklükleri ve özellikleri de birbirinden farklıdır.
Örnek : Bir tane su molekülü, iki tane hidrojen ve bir tane oksijen atomundan oluşur. Çok
sayıda su molekülü bir araya gelerek (görünür boyuta ulaştığında) su bileşiğini oluşturur.
|
