Saf madde ve karışım arasındaki farklar

MADDELER DOĞADA KARIŞIK HALDEDİR

A)Saf Maddeler

* Çevremizdeki bazı maddeler saf durumundadır. İçlerinde kendinden başka madde bulunmayan maddelere saf maddeler denir..Saf maddeler 2 grupta toplanır.

1)Elementler
2)Bileşikler

Bunları açıklayalım;

1)Elementler:Tanecikleri aynı cins atomlardan oluşan maddelere ELEMENT denir.Örneğin; havadaki oksijen, azot, helyum gibi maddeler elementtir.Kükürt,İyot,LKalsiyum,hidrojen,demir,altın gibi maddeler birer elementtir.

2)Bileşikler: En az 2 farklı atomun birleşmesiyle oluşan maddelerdir. Örneğin; su,yağ,alkol,şeker,yemek tuzu,karbondioksit,çamaşır sodası….vb.

NOT:Süt; su ,şeker,protein,yağ gibi besinlerin karışımından oluşur.Saf süt deyimi; ste başka maddeler katılmadığını belirtir.

B)Karışımlar

* Çevremizdeki bir çok madde karışımlar halindedir. Birden çok saf maddelerin kendi özelliklerini kaybetmeden bir araya gelmesiyle oluşan maddelere karışım denir. Toprak, şekerli su, limonata, ayran, ekmek, süt, reçel, bal, hava, deniz suyu, harç karışımdır.

* Karışımlar 2 gruba ayrılır.

1)Homojen karışımlar
2)Heterojen karışımlar

Bunları açıklayalım;

1)Homojen Karışımlar:Her yanı aynı özelliği gösteren karışımlarıdır.

2)Heterojen Karışımlar:Her yanı aynı özelliği göstermeyen karışımlardır.Heterojen Karışımlar birbiri içinde çözünmeyen karışımlardır.Ayran,süt,toprak,bulut,sis,çamurlu su….vb.Heterojen Karışımların en önemli özellikleri şunlardır;

* Saydam Değildir.
* Bekletildiklerinde maddelerin biri ya da birkaçı dibe çökebilir.
* Süzgeçten geçirildiğinde maddeler birbirinden ayrılır.
C)Çözeltiler ve Çözünme Olayı

* Katı sıvı ya da gaz bir maddenin bir sıvı içerisinde dağılması sonucu oluşan saydam sıvı karışımlarına çözelti denir.
* Şekerli ve tuzlu su, maden suyu, gazlı içecekler, deniz suyu çözeltilere örnektir. Şeker, tuz gibi maddeler suda erimezler, çözünürler
* Her çözeltide çözen (çözücü) ve çözünen madde vardır.
* İki maddeden birinin diğerinin içine dağılarak gözden kaybolmasına Çözünme denir.
* Her maddede çözen (çözücü) ve çözünen maddeler vardır.
* Çözeltilerin başlıca ellikleri şunlardır;

- Homojendir (aynı özellikte)
- Saydamdır
- Çözünen madde gözle görünmez
- Çözelti dinlendirilse de çözen ve çözünen maddeler birbirinden ayrılmazlar.

* Çözünen maddesi az olan çözeltilere seyreltik, çözünen maddesi çok olan çözeltilere derişik denir.
* Örneğin; demli çay açık çaya göre derişik çözeltidir.
* Üç şekerli çay bir şekerli çaya göre daha derişiktir.
* Tuz yönünden Akdeniz`in suyu Karadeniz`in suyundan daha derişiktir.
* Seyreltik bir çözeltiye;

-Çözünen madde eklenirse,
-Isıtılarak buharlaştırılırsa

Derişik çözelti halini alır.


Hazırlayan: M.Alper DEMİR--Adnan Menderes İ.Ö.O. Sınıf Öğretmeni Köşk/AYDIN