SERİ BAĞLI DEVRE:
Seri bağlı ampullerde ampuller özdeş ise her ampulden gecen akım aynidir.
Her ampulde düşen potansiyel farkı da aynidir.
V T = 12 V olsun.Ampullerin direnci 2 ohm olsun. RT = 6 ohm I T = V T / R T = 12V / 6 ohm = 2 A olur.
V1= VT / n V2 = VT /n V 3 = V T / n dir. n ( Ampul sayısı.) V 1 = 12 V / 3 = 4 V olur. veya
V 1 = I T x R A = 2 A x 2 ohm = 4 V olur. V1=V2=V3 = 4 V olur.
Ampul sayısı arttıkça direnç artar devreden geçen akım azalır.Ayrıca ampul sayısına bağlı olarak toplam gerilimde bölüneceği için her ampulde düşen gerilimde ayni oranda azalır.
SONUÇ: Seri bağlı ampullerde ampul sayısı arttıkça gerilim bölünür .Ana koldaki ve dolaysıyla her ampulden gecen akım azalır ampulün parlaklığı azalır.
PARALEL BAĞLI DEVRE:
Paralel bağlı özdeş ampuller de her ampulde düşen gerilim aynidir ve oda toplam olan potansiyele eşittir.(Ampuller özdeş olmasa da aynidir).
Her ampulden geçen akımda aynidir.Onların toplamları da ana koldaki akıma eşittir.
V1=V2=V3=VT IT= I1 + I2 + I3 ve I1 = I 2 =I 3 olur. Ampullerin parlaklıkları ayni olur.
Devreye bir ampul daha paralel bağlanırsa her ampulden geçen akım değişmez ancak ana koldaki akım artar.Akım ayni gerilim ayni ise ampul parlaklığı da aynidir. P = I x V de aynidir.
SONUÇ: Paralel bağlı ampullerde ampullerden geçen akım ve düşen gerilim ayni olduğu için parlaklıkları aynidir.Ampul sayısının artması toplam direnci azaltacağı için sadece ana koldaki akım artar. Ancak; üretecin verebileceği akımdan daha fazla akım çekmeye kalkarsanız ampullerden geçen akımda azalma olacağı bununda hem akım hemde gerilim düşmesine neden olacağı için Ampul eklenmesinde ampullerin ilk durumuna göre parlaklığının azalması da olabilir.
Bülent Dilekoğlu
İSTİKLAL İ.Ö.O /SAMSUN |