Katı, sıvı ve gaz halindeki maddelerin oluşturduğu tanecikli (maddesel) ortamlarda her yöne dalgasal olarak (küresel dalgalar şeklinde) yayılabilen enerji türüne ses denir. Ses, taneciklerin titreşimlerinden oluşan bir enerji türüdür.
▪ Ses üreten her varlığa ses kaynağı denir. Kendiliğinden ses üreten kaynaklara doğal ses kaynağı (canlılar, rüzgar, nehir), bir etki sonucu ses üreten kaynaklara yapay ses kaynağı (müzik aletleri, motorlu taşıtlar) denir.
▪ Ses kaynakları titreşerek ses oluşturur ve sesin oluşabilmesi için mutlaka titreşim hareketinin gerçekleşmesi gerekir.
▪ Titreşim, bir cismin ileri geri gidip gelme hareketidir.
▪ Çevremizde ses çıkaran sayısız varlık vardır. İnsanlar, hayvanlar, taşıtlar, müzik aletleri, şelale, rüzgâr, yağmur ses çıkaran varlıklardandır.
▪ Ses kaynağından yayılan ses titreşimleri kulak tarafından duyulabilir. Fakat insan kulağı bütün ses titreşimlerini duyamaz.
▪ İnsanların birbirleriyle iletişim kurmaları, duygu ve düşüncelerini aktarabilmeleri için konuşmaları gerekir. Konuşmanın temel öğesi sestir ve insan sesi de titreşim sonucu oluşur.
▪ Ses üreten ses kaynakları esnektir ve esnek olan cisimler ses dalgaları oluşturabilir veya ses dalgalarını iletebilir.
Ses kaynakları çeşitli enerjiler sayesinde titreşir. Ses kaynağı titreştiğinde kendine temas eden ortam taneciklerini titreştirir. Titreşen tanecikler etrafındaki diğer taneciklere çarparak onlarında titreşmesini sağlar ve titreşim sonucu ses dalgaları oluşur.
|
