SESİN MADDEYLE ETKİLEŞMESİ
AMAÇLAR
Sesin yansıması, soğrulması bağlamında ses yalıtımı ve ses yalıtımı için geliştirilen teknolojiler hakkında bilgi, beceri ve tutum kazanmanız beklenmektedir.
KAVRAMLAR ve TERİMLER
Sesin yansıması,
Sesin soğrulması,
Ses yalıtımı
Kar yağdığı zaman ortalık neden sessizleşir?
Binlerce yıl önce ses sistemleri yoktu. Antik tiyatrolarda sanatçılar binlerce seyirciye seslerini nasıl duyuruyordu?
Sınıf pencerelerini kapatınca dışarıdaki sesi neden daha az duyuyorsunuz?
Ses yaşam kalitemizin artışında çok önemli bir role sahiptir. Birbirimizi anlamamıza yardımcı olur. Çevremizde meydana gelen olayların farkına varmamıza kaktı sağlar. Ses üreten nesnelere ses kaynağı denir. Sesin kaynağından bize kadar ulaşabilmesi için bir ortama ihtiyaç duyar. Bu ortam gaz, sıvı veya katı bir madde olabilir. Sesin oluşabilmesi için çoğu zaman ses kaynağının geriye ve öne doğru hareket etmesi gerekir. Bu durumda cisim titreşir. Konuşurken çıkarttığımız ses soluk borumuzda bulunan ses tellerimizin titreşerek hava taneciklerini titreştirmesi sonucu oluşur.
Titreşmeyen bir madde ses çıkaramaz. Tokmak ile vurduğumuz diyapazon titreşir ve ses çıkarır. Eğer diyapazonu elimizle tutarsak titreşimi durur ve ses çıkmaz.
  
Titreşimleri Hisset
 
Yüksek sesle konuşurken veya şarkı söyler iken gırtlağının iki tarafına dokun. Ne hissediyorsun?
Boş bir plastik şişenin içine doğru şarkı söyle. Elinle tuttuğun şişede bir değişiklik gözleyebildin mi?
Çevremizdeki tüm ses çıkaran maddeler titreşerek ses çıkarırlar. Bu titreşimlerin değişimi farklı seslere sebep olur.
Ses durgun bir suya atılan taş gibi kaynağından çevreye büyüyen dalgalar halinde yayılır. Büyürken etkileşim halindeki taneciklerin birim alandaki ses şiddeti azalır. Bu yüzden ses kaynağından uzaklaştıkça sesin şiddeti azalır.
Ses dalgaları her yöne dağılarak yayılır. Sesin bu özelliğini bilen bilim insanları sesi istedikleri yöne yansıtarak sesi belirli bir alana yönlendirebilirler.
Etkinlik; Sesin kaynağından uzaklaşıyorum
Neler Gerekiyor?
*Diyapazon
*Ders Kitabı
Nasıl Bir Yol izleyelim?
*Okul bahçesine çıkalım.
*Ses kaynağımız olan diyapazondan beş, on, onbeş, yirmi ve yirmi beş metrelik çizgiler çizelim.
*Sırası ile beş, on onbeş, yirmi ve yirmi beş metrelik mesafelerden sesin şiddetinin değişimlerini dinleyelim.
* Sesin şiddetindeki değişimleri aşağıdaki alana 1 ile 5 arası değerler vererek not eldim.
|
Beş metre uzaklık
|
On metre uzaklık
|
Onbeş metre uzaklık
|
Yirmi metre uzaklık
|
Yirmi beş metre uzaklık
|
|
|
|
|
|
|
Hazırlayan: Fatih Akyüz
|
