Çevreden gelen uyarıları almak ve bu uyarıları taşımakla görevli olan vücudun en fazla özelleşmiş ve farklılaşmış hücrelerine nöron denir.
▪ Nöronlar, sinir sisteminin temel görev ve yapı birimidir.
▪ Hem merkezi hem de çevresel sinir sistemi nöronlardan oluşmuştur.
▪ Nöronlar birbirine bağlanarak sinirleri, vücuttaki sinirlerin tamamı da sinir sistemini oluşturur.
▪ Nöronlar belli bir yaştan sonra bölünme özelliğini kaybederler.
▪ Nöronlar, bulundukları yere ve görevlerine göre farklı şekil ve büyüklükte olabilirler.
▪ Nöronlar, sahip olduğu uzantılar sayesinde iç ve dış çevreden gelen bilgileri sinirsel uyartılar halinde iletir.
▪ Nöronlar; hücre gövdesi, dendrit ve akson olarak üç kısımdan oluşurlar.
a) Sinir Hücresinin (Nöronun) Kısımları :
Nöronlar; hücre gövdesi, dendrit ve akson olarak üç kısımdan oluşurlar.
1-) (*) Hücre Gövdesi :
Nöronun çekirdek, sitoplazma ve organellerinin bulunduğu kısımdır.
2-) (*) Dendrit :
Nöronun hücre gövdesinden çıkan kısa uzantılardır. Tek ya da çok sayıda olabilirler. Dendritler, çevreden veya bir başka nörondan gelen uyartıları alarak hücre gövdesine iletirler.
3-) (*) Akson :
Nöronun hücre gövdesinden çıkan tek ve uzun kısımdır. Dendritler tarafından alınarak hücre gövdesine iletilen uyartıları alarak bir başka nöronun dendiritine taşırlar.
Aksonların dış yüzeyinde bulunan ve yağ dokudan yapılan koruyucu kılıfa miyelin kılıf denir. Miyelin kılıf, uyartıların akson boyunca daha hızlı iletilmesini sağlar.
▪ Miyelinli aksonlarda uyartılar 120 m/sn`lik hızla iletilirler.
▪ Miyelinsiz aksonlarda uyartılar 12 m/sn`lik hızla iletilirler.
b) (*) Sinaps :
Bir nöronun akson ucu ile diğer nöronun dendritinin birbirine bağlandığı yere sinaps denir. Bir nörondaki uyartı diğer nörona sinaps bölgesinden salgılanan sinir hormonları sayesinde geçer.
|
