Çimlenme sonucu bitkilerin oluşmasını sağlayan tohumlar su, rüzgâr, insanlar, hayvanlar ve meyveler sayesinde etrafa yayılarak uygun şartlarda çimlenirler ve yeni bir bitkiyi oluştururlar. Tohumların farklı şekillerde etrafa yayılmasının nedeni, bitkilerin yaşam alanlarının farklı olmasıdır.
▪ Bataklık ve su bitkileri ile su kenarında yaşayan bitkilerin tohumları su sayesinde taşınır ve etrafa yayılır.
▪ Yenilen meyve çekirdeklerinin etrafa atılması, tohumların yayılmasını sağlar.
▪ Bazı dikenli meyvelerin hayvanların tüyüne takılarak taşınması tohumların yayılmasını sağlar.
▪ Tohum ve meyve hayvanlar için besin kaynağıdır. Hayvanlar tarafından yenilen meyvelerin çekirdekleri veya tohumları dışkı yoluyla uzak bölgelere taşınarak onların etrafa yayılması sağlanır.
▪ Bazı hafif tohumlar rüzgar sayesinde taşınarak etrafa yayılırlar.
▪ Bazı bitkilerin tohumları patlayan tohum keseleri içindedir ve keseler ısı etkisiyle patlayınca tohumlar etrafa yayılır.
ÖRNEKLER :
1- Akçaağaç tohumları helikopter pervanesi gibi dönerek düşer ve yayılır.
2- Atkestanesi ağacının yeşil renkli dikenli meyveleri içinde gelişen tohumlar, meyve olgunlaşınca düşer ve içindeki tohum yayılmış olur.
3- Karahindiba bitkisinin tohumları rüzgârla etrafa yayılır.
4- Böğürtlen, domates, çilek meyveleri kuşlar tarafından yenir ve tohumları kuşların dışkıları ile etrafa yayılır.
5- Pıtrak, dış yüzeyindeki dikensi yapısı nedeniyle hayvanların tüyüne yapışarak etrafa yayılır.
|
