Tohumdaki embriyonun uygun şartlarda gelişerek ana bitkiye benzer bitkinin kök, gövde ve yaprak gibi kısımlarını oluşturmaya başlamak için tohumdan çıkıp serbest hale gelmesine çimlenme denir.
Tohumun çimlenebilmesi için su, (nem), sıcaklık ve oksijenin (SOS) yeterli miktarda olması gerekir. Tohumların çoğu, uygun şartlar buluncaya kadar uyku halinde kalır. Su, nem, sıcaklık ve oksijen yeterli miktarda ise tohumun koruyucu kabuğu çatlar ve çimlenme başlar. Çimlenme sırasında tohumdaki embriyo sürekli büyür ve gelişir. Embriyo gelişirken ihtiyacı olan besini etrafındaki çeneklerden karşılar.
Çimlenme tamamlanınca bitkinin kök, gövde ve yaprakları oluşur. Tohum çimleninceye kadar besin üretemez yani fotosentez yapamaz. Çimlenme sonucu bitkinin yaprakları oluştuğu için fotosentez yaparak kendi besinini kendisi üretir.
Tohum çimlenirken fotosentez yapamadığı için toprağa, güneş ışığına ve karbondioksit gazına ihtiyaç duymaz.
1-) Tohumun Çimlenmesine Sıcaklığı Etkisi :
Tohumun çimlenebilmesi için sıcaklığın yeteri miktarda olması gerekir. Düşük veya yüksek sıcaklıklarda çimlenme süresi çok uzar, çimlenme yavaşlar. Çok yüksek veya çok düşük sıcaklıklarda (00C–350C nin dışında) ise çimlenme gerçekleşmez.
Çimlenmenin gerçekleşebilmesi için sıcaklık 180C–250C civarında olmalıdır. Bu nedenle ekim için en uygun mevsim ilkbahardır.
Tohumun çimlenmesi için gerekli olan sıcaklık, çimlenme sonucu oluşan bitkinin büyümesi için de gereklidir.
2-) Tohumun Çimlenmesine Suyun Etkisi :
Tohumun çimlenebilmesi için suyun yeterli miktarda olması gerekir. Fazla veya az suda çimlenme gerçekleşmez veya yavaş gerçekleşir.
Tohumun çimlenmesi için gerekli olan su çimlenme sonucu oluşan bitkinin büyümesi için de gereklidir.
3-) Tohumun Çimlenmesine Oksijenin Etkisi :
Oksijen, solunumla çeneklerdeki besinlerin parçalanarak enerji üretilmesi için gereklidir. Yeterli oksijenin olmadığı ortamlarda çimlenme süresi uzar veya çimlenme gerçekleşmeyebilir.
|
