Çiçekli bitkilerin renkli, güzel kokulu ve görünüşlü olan üreme organına çiçek denir. Ters lale (ağlayan gelin), gül, çiğdem, zambak, gelincik, menekşe, sümbül, kardelen, leylak bazı çiçek çeşitleridir. Bütün çiçekler farklı renk, şekil ve kokuda olmalarına rağmen çiçeklerin temel kısımları birbirlerine benzer.
Çiçeğin Kısımları :
Çiçekte; çiçek sapı, çiçek tablası, çanak yaprak, taç yaprak, erkek organ ve dişi organ gibi kısımlar bulunur.
Tam bir çiçek, çanak yaprak, taç yaprak, erkek organ, dişi organ olmak üzere dört temel kısımdan oluşur.
a) Çiçek Sapı :
Çiçeği dala ya da gövdeye bağlayan ve su ile besin maddelerinin taşınmasını sağlayan kısımdır. Çiçek sapında odun ve soymuk boruları bulunur.
b) Çiçek Tablası :
Çiçeğin diğer kısımlarını üzerinde taşıyan genişlemiş kısımdır.
c) Çanak Yaprak :
Çiçeğin en dış kısmında bulunan yeşil renkli yapraklardır. Çanak yapraklar, çiçek tomurcuk halinde iken çiçeğin diğer kısımlarını dış etkilere karşı korur ve fotosentez yaparak besin üretir.
d) Taç Yaprak :
Çiçeğin renkli, güzel kokulu ve görünüşlü olan kısmıdır. Taç yaprakların dip kısımlarında bal özü sıvısı (salgısı) salgılanır. Bal özü salgısı güzel kokulu ve taç yapraklar renkli ve güzel görünüşlü olduğu için böceklerin ilgisini çeker ve tozlaşmaya yardımcı olurlar. Ayrıca taç yapraklar yağmurlu havalarda kapanarak çiçek tozlarının (polenlerin) ıslanmasını önlerler.
e) Erkek Organ :
Taç yaprakların arasında, dişi organın etrafına dizilmiş halde olan çok sayıdaki uzun, ipliksi organdır. Erkek organ sapçık (ipçik) ve başçık olarak iki kısımdan oluşur.
1-) Sapçık :
Sapçıklar, başçıkları tutar, başçıkları çiçeğe bağlar ve her sapçıkta bir başçık bulunur.
2-) Başçık :
Başçıkta polen keseleri bulunur. Polen keselerinin içinde polenler yani çiçek tozları, çiçek tozlarının yani polenlerin içinde de erkek üreme hücreleri olan sperm hücreleri bulunur. Polenler olgunlaşınca polen keseleri çatlar ve polenler etrafa yayılırlar.
f) Dişi Organ :
Çiçeğin ortasında bulunan, vazoya benzeyen ve genelde bir tane olan organdır. Dişi organ; dişicik tepesi, dişicik borusu ve yumurtalık olarak üç kısımdan oluşur.
1-) Dişicik Tepesi :
Dişi organın yassılaşmış ve pürüzlü görünümlü en uç kısmıdır. Dişicik tepesi yapışkan ve nemli bir sıvı salgılar. Bu sıvı çiçek tozlarını yani polenleri tutarak polenlerin burada çimlenmesini sağlar.
2-) Dişicik Borusu :
Dişicik tepesini yumurtalığa bağlayan borudur. Dişicik tepesinde çimlenen polenleri yumurtalığa taşır.
3-) Yumurtalık (Ovaryum) :
Dişi organın en alt kısmındaki şişkinleşmiş bölümdür. Yumurtalıkta tohum taslağı bulunur. Tohum taslağının içinde dişi üreme hücreleri olan yumurta hücreleri vardır.
|