Isı Yalıtımı

ISI YALITIMI

Anahtar Kelimeler: Yalıtım,yalıtmak,yalıtım malzemesi,…
Yalıtım: Bir maddeyi sıcak veya soğuk tutmak için ısı alış-verişini önleme işlemi.(Örneğin binaların pencerelerine evi sıcak tutmak için çift camlı pencere takılması.)
Yalıtmak: Yalıtım işi.
Yalıtım malzemesi:Yalıtım işinde kullanılan asbest cam yünü,strafor,vs. gibi malzemeler.

:::Yalıtım Nerede Gereklidir?:::

Buzdolabı ve onun bir bölmesi olan buzluk ne işe yarar?Hiç düşündünüz mü?(Şimdi bu da soru mu dediğinizi duyar gibiyim.)Bu soruyu öğretmeninizin kontrolünde sınıfta arkadaşlarınızla tartışabilirsiniz.
Açıklama:Buzdolabı besin maddelerini uzun süre soğuk tutarak bakterilerin üremesini önlemek,besinlerin daha uzun süre saklanmasını sağlamak için icat edilmiş çok faydalı bir makinedir.
Günlük hayatta soğuk tutulması gereken maddeler ile sıcak tutulması gereken maddelerin listesini yapınız.(Örneğin: Çay sıcak tutulmalı,su soğuk tutulmalı gibi.)
Öğretmeniniz size bir maddeyi uzun süre sıcak veya soğuk tutmak için ne yapılabileceğini soracaktır.İşte yalıtım burada karşımıza çıkıyor.

:::Bazen Isının İyi İletilmesi İstenir.:::

Soru: Tencere, tava gibi özellikle ısıyı iyi iletmesi istenen mutfak eşyalarının neden iletken(yani ısıyı iyi ileten) olması gerekir?
“Tencerede ve tavada ısı yalıtkanı kullanılarak yapılan kısımlar nelerdir?”
***Yalıtım yerine iletimin tercih edildiği durumlar da vardır.
İletken özellikli malzemelerin tercih edildiği uygulamalara başka örnekler veriniz.

Açıklama: Pişirme amaçlı kap kacak seçiminde iyi ısı iletme özelliği aranan tek özellik olmayabilir. Toprak kapların pişirme amacı ile kullanılması, bir bakıma fırının yüksek sıcaklığına dayanım, bir bakıma da ısıyı yavaş ve düzgün iletmenin pişme kalitesine getireceği katkı içindir. Bu konuyu öğretmeninizin öncülüğünde tartışabilirsiniz.

:::İyi Yalıtkanlar:::


Yaygın ısı yalıtım malzemesi olarak plastik köpük(strafor), ahşap, asbest, volkan tüfleri, katran, fosfatlar, cam yünü, silikon yünü vb. maddeler kullanılır.

İnşaat duvarlarında, pencerelerde, tavanlarda, su depolarında, buhar borularında, kısa süreli gıda paketlerinde ve soğuk hava depolarında hangi yalıtım malzemelerinin kullanıldığını tartışacaksınız.Tartışma sırasında, farklı yalıtım malzemelerinin kullanım ömrü, yanma özelliği, yoğunluğu ile ilgili bilgileri içeren, kitapta verilmiş çizelge kullanacaksınız.Öğretmeniniz eksik olan bilgilerinizi tamamlayacak.

*Değişik yalıtım uygulamalarında ısının hangi yönden hangi yöne geçişinin engellendiğini düşünün.(Örneğin; Çift camlı pencere ısının evin içinden dışa geçmesini engeller.)

Soru: “Dondurmanın nakli, fırınların, bahçedeki su deposunun yalıtımı için hangi malzeme seçilir, neden?”

Bilgi:Yaygın ısı yalıtım malzemelerinin kolay tutuşmama ve ısıya ve yanmaya dayanıklı olma gibi özellikleri vardır.

:::İyi Yalıtım Tasarruf Sağlar:::
Kışın ısıtılan veya yazın soğutulan bir mesken veya büroda, yalıtma olmazsa, ısıtma veya soğutma giderleri artar mı?
Elbette artar.Çünkü enerji kaybı olacaktır.

Açıklama: İyi yalıtım ; çatı, kapı, pencere ve buhar iletim borularında ekonomik yönden bize kazanç sağlar.Yalıtım iyi olursa ısı enerjisi kaybı olur.Daha az soba veya kalorifer kullanırız.Ekonomimiz rahatlar.


SLOGAN BULDUM! Yalıtımını iyi yap paran cebinde kalsın.
(Siz de bu konuyla ilgili slogan üretin.)

::::::::::Etkinlik-1::::::::::
Kavram Haritası Oluşturma (Isının İletimi)
A- Aşağıdaki kavramları ve kavramlar arası ilişkileri içeren ve başlangıç cümlesi verilen metni tamamlayınız.
Kavramlar : Işıma Konveksiyon İletim Isı
Katı Sıvı Gaz

Isının çeşitli yollarla yayıldığını fark ettim…………………………………………………………………………………………. .……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

B- Daha sonra oluşturduğunuz metni kavram haritasına dönüştürünüz.

::::::::::Etkinlik-2::::::::::
Isı Akışını Yavaşlatalım!
Bazen ısı akışını yavaşlatmaya çalışırız. Örneğin; kış aylarında evimizde ısı kaybı istemeyiz ve bunun için çeşitli önlemler alırız. Bazı maddeler ısı alış-verişini yavaşlatır (ısı yalıtkanları).
Bu bilgilerden yararlanarak boyutu belirli olan buz küplerinin erimesini engellemek için bir proje çalışması yapınız.
Çalışmaya başlamadan önce aşağıdaki soruları cevaplamaya çalışınız.
Elimizde bulunan bir kâse buzun erimeden kalması için ne yapabilirsin?
Olabildiği kadar uzun bir süre buzu buz olarak koruyabilir misin?
Soğuk hava depolarında sıcaklık nasıl değişmeden kalır?
Gıda maddelerini taşımak için kullanılan araçlardaki yalıtım sistemi nasıl çalışır?
Pikniğe gittiğinizde suyu soğuk olarak saklayabilmek için ne kullanmayı önerirsiniz?
Çalışma : Öğrenciler bu projede seçecekleri malzemelerle buzun buz halini korumak için neler yapabilecekleri ve ne kadar süre buz olarak koruyabilecekleri konusunda bir çalışma planı yaparak hazırladıkları tasarımı uygularlar.
Not: Bu çalışmada önemli olan öğrenci/ öğrenci gruplarının kullanacakları buz küpünün boyutlarının aynı olmasıdır. Öğrenci / öğrenci gruplarının yaptıkları projelerde belirledikleri süre sonunda buzların ne kadar büyüklükte kaldığı tespit edilir.

Önerilen malzemeler: Gazete kağıdı, strafor (plastik köpük), plastik poşet, talaş, pamuk, kumaş, yün, vb.
 

Başarılar…