DÜNYA`NIN ÇEVRESİNİ ÖLÇME
“Dünya`nın Çevresini Ölçme Etkinliği” TÜBİTAK Doğa Eğitimi Ve Bilim Okulları Destekleme Programı kapsamında ve Ondokuz Mayıs Üniversite'si -Prof. Dr. Hüseyin KALKAN tarafından yürütülen “Yaşadığım Gezegeni Öğreniyorum” Projesi ile yapılmıştır. “Dünya`nın Çevresini Ölçme” etkinliği, Eratosthenes`in M.Ö. 276 yılında Mısır`ın İskenderiye ve Syene şehirlerindeki güneş ışınlarının gölge boylarını ölçerek gerçekleştirmiş olduğu Dünya`nın çevresini ölçme yöntemini, aynı boylamda bulunan öğrencilerin bizzat kendi ölçümleri ile gerçekleştirmelerine olanak sağlamaktadır.
1- Okulunuzla aynı boylamda bulunan bir kardeş okul belirleyiniz. ( Samsun-Osmaniye gibi)
2- Gölge boyunu ölçmek için kardeş okulunuzla özdeş olacak şekilde 50 cm uzunluğunda demir bir çubuk kullanınız. Çubuğu tahta bir yüzeye dik duracak şekilde sabitleyiniz. (Ölçümleri yaparken çubuğun dik olduğundan ve tahta yüzeyin düz olduğundan emin olunuz. Bunun için şakül ya da su terazisi kullanabilirsiniz)
3- Kardeş okulunuz ile ölçümleri almak için gün belirleyiniz. Gölge boylarını kardeş okulunuzla aynı anda almanız gerekmektedir.
4- Etkinlik için 10 öğrenci seçiniz. Her bir öğrenciye 1`den 10`a kadar numara veriniz ve her öğrenciye doldurmaları için öğrenci veri kağıdını dağıtınız.
5- Her bir öğrenci birer dakika aralıklarla çubuğun gölge boyunu ölçecekler. Gölge boyunu ölçtükten sonra her öğrencinin açı tablosundan gölge boyuna karşılık gelen açıyı bulmasını ve veri kâğıdına yazmasını sağlayınız.
6- Ölçüm bittikten sonra kardeş okulunuzdaki öğretmeni arayarak, sırasıyla sizdeki birinci öğrenciden başlayarak gölge boyu ölçümlerinizi karşı taraftaki öğretmene iletiniz. Benzer şekilde siz de karşı tarafın ölçümlerini sırayla not ediniz. ( örneğin sizin birinci öğrenciniz karşı tarafın birinci öğrencisiyle, beşinci öğrenciniz karşı tarafın beşinci öğrencisiyle eşleşecek)
7- Her öğrenci açı farkını bulacak ve aşağıdaki formülü kullanarak Dünya`nın çevresi hesaplamış olacak.
İki şehir arasındaki kuş uçuşu mesafe x 360
DÇ= -------------------------------------------------------------------
Açı farkı
8- 10 öğrencinin sonuçlarının ortalamasını alınız.
9- Ayrıca öğrenci veri kâğıdındaki formülleri kullanarak Dünya`nın yarıçapını ve hacmi ni de hesaplayabilirsiniz.
L : demir çubuğun boyu( 50 cm)
GB : gölgenin boyu
α : güneş ışınlarının demir çubukla yaptığı açı (bu değer, ekteki çevrim tablosundan alınacaktır)
αA = Sizin çevrim tablosundan bulduğunuz açı değeri
αB = kardeş okulunuzun çevrim tablosundan bulduğu açı değeri
AB: İki şehir arasındaki kuş uçuşu mesafe
DÇ : Dünya`nın çevresi
αfark = αA – αB = ……………….0
AB x 360
DÇ= -----------------------------
αfark
Veri kağıdını indirmek için Tıklayınız
Hazırlayan: Candan KAFALI Fen Bilgisi Öğretmeni
|
