Daha büyük görüntü düşürmek için perdemizi yerden alıp kameranın deliğinden daha uzak bir
tarafa taşıyalım. Bunun yolu bir küçük ayna kullanmak . Böylece Güneş`in
görüntüsünü okulumuzun içinde bir duvara yansıtabiliriz. Aynadan yansıtarak uzattığımız ışık
yolu okulun içindeki duvara kadar belki 20, 30 metre olabilir. Uygun bir perdeye yansıtmak
için Güneş`in gökteki yönü değiştikçe aynamızı ona göre çevirerek deneyeceğiz. Bunu
yaparken sürekli olarak bir arkadaşımız aynayı tutmak zorunda kalmasın. Arkadaşımızın eli
titredikçe perdedeki Güneş görüntüsü de oynar. Görüntüyü sabitleyebilmek için aynayı
yerleştireceğimiz ayarlanabilir bir destek yapalım. Bir plastik top alalım. Küçük bir parçasını
kesip oraya aynamızı yapışkan bantla monte edelim. Topu da yuvarlanmadan otursun diye
silindir biçiminde yapacağımız bir karton kasnağa, ya da bunun hazır şekli, büyük boy bir
yapışkan bant makarasına, veya kenarları uygun yükseklikte bir tabak veya çanak içine
Resim 3 Ağacın oluşturduğu Güneş görüntülerinin büyüklüğü “iğne deliği kamera”yı
oluşturan yaprakların yüksekliğine göre değişir oturtalım. Ya da topun her konumda düzgün durabilmesi için içine ağırlık olarak biraz kum
koyalım. Topu ayna uygun konumda olacak şekilde ayarlarsak bir süre için sınıfımıza dönüp
perdeden Güneş`i izleyebiliriz. Bütün bunları ayarlamak biraz zaman alacaktır. Tabii
okulumuzda Güneş`in görüntüsünü aynayla yansıtabileceğimiz uygun konumda ve uzaklıkta
bir duvar bulunması lazım.
Bir süre sonra, Güneş gökyüzünde konumunu değiştirdikçe, görüntümüz de perdede yer
değiştirir. Güneş`in gökteki konumu bir saatte kaç derecelik açıyla değişir? (Cevap: 15
derece – neden?) Demek ki şimdi Güneş`i bir süre sınıfta perdemizde rahat rahat izleyebiliriz,
daha da uzun süre bakacaksak, arada bir topumuzla biraz oynayıp görüntünün perdenin
ortasına düşmesini sağlarız.
Büyük bir Güneş görüntüsü elde etmenin bir yolu da iğne delikli kamerayı hiç kullanmadan,
sadece küçük bir aynayla epeyce uzakta, 50-60 metre ötede bir gölgelik duvara veya perdeye
Güneş`i yansıtmak. Aslında burada da yaklaşık olarak bir tür iğne delikli kamera var. Ayna
perdeden yeterince uzaksa yansıttığı ışık perdeye göre neredeyse iğne deliği gibi bir nokta
olarak görünecek.
Bu düzenlemelerin hiçbiri için uygun koşullar yoksa, parçalı tutulma sırasında Güneş`i iğne
delikli bir kartonla yerde izleyip tam tutulma başlayınca doğrudan bakabiliriz.
Hazırlayanlar: M. Ali Alpar ve Defne Üçer, Sabancı Üniversitesi
|
