Aklınıza herhangi soru geldi. Bu sorunun cevabını değişik şekillerde bulabilirsiniz. Ama hem aklınıza gelen soruyu çözüp hem de bilim insanı olmaya ne dersiniz?
Bunun için öyle çok şeyler yapmanıza gerek yok sadece yaptığınız çalışmayı bilimsel yöntemin kurallarına uydurmanız yeterli...
Aklınıza gelen soruyu bir kenara yazın.
örneğin:Elmayı dilimlere böldüğümüz de kararmaya başlar.Elma niçin kararır ve kararmaması için neler yapmalıyız?
2.basamak olarak aklınıza gelen sorunun cevabı hakkında bir varsayım,(hipotez) kurun. Yani sorunuzun cevabı ne olabilir .Bunu o soru aklınıza gelinceye kadar ki edindiğiniz bilgilerden oluşturun.
Örneğin:Elmanın kararmasına havanın etkisi vardır.Hava ile temasını kesebilirsem kararmasını engellerim.
3. basamak olarak kontrollü deneyler yapın. Buradaki esas nokta elmamızın sabit kalıp elmaya etki edebilecek diğer unsurları değiştirmektir.Örnek olarak 3 tane elmayı ikiye bölün ve bölünmüş elmaları karanlığa , buzdolabına , suya , havasız ortama koyun. İki elma parçasına da limon ve tuz dökün.Sonra bu elmaları gözlemeye başlayın.1. dk ne oldu 3. dk sonra ne oldu 5 dk sonra ne oldu 1 saat sonra ve 1 gün sonra ne oldu ise bunları aşağıda ki tabloya not alın.
|
1 dk sonra |
3. dk sonra |
5. dk sonra |
1 saat sonra |
1 gün sonra |
Karanlıktaki elma |
|
|
|
|
|
Buzdolabında ki elma |
|
|
|
|
|
Sudaki elma |
|
|
|
|
|
Limon sıkılmış elma |
|
|
|
|
|
Tuz dökülmüş elma |
|
|
|
|
|
Havasız ortamdaki elma |
|
|
|
|
|
Oda koşullarında ki elma |
|
|
|
|
|
4. bölüm ise sonuç bölümü. Bir sürü gözlem yaptınız. Bu gözlemlerin sonucun da baştaki kafanız da oluşan soruya ne gibi bir cevap verebilirsiniz. İşte sonuç bölümünde yaptığınız deneylerin ve sorunuzun cevabını yazacaksınız. Eğer bunları doğru olarak yaptıysanız bilimsel bir çalışma yapmış ve bilim insanı oldunuz demektir. Daha detaylı bilgi edinmek istiyorsanız benim hazırladığım sunuyu inceleyerek edinebilirsiniz. Bilimsel çalışma nedir? Nasıl yapılır ?(Powerpoint sunusu)
Eğer yaptığınız çalışmayı sınıfta , bilim şenliğinde veya fen proje yarışmalarında sergilemek isterseniz aşağıdaki stand`ın yerleşimine benzer bir yerleşimle sunabilirsiniz.Bu stand`ı mukavva kartondan , ince kontra plaktan veya karton kutulardan 60-80-60 genişliğinde 1 metre yüksekliğin de hazırlayabilirsiniz.(Detaylar için gene hazırladığım sunuyu inceleyin derim...)
Peki örmek proje konuları neler olabilir?
Ses hangi ortamda daha iyi yayılır?
Tohumun çimlenmesine etki eden faktörler nelerdir?
Topraksız bitki yetiştirilebilir mi?
Bitkilerin yukarı doğru uzamasının sebebi nedir?
Hangi temizlik maddeleri lekeleri daha iyi çıkarır?
Bir çivinin mıknatıs olması için neler yapabiliriz?
Güneş ışığından ısınmada faydalanabilir miyiz?
Suyun için de bulunan hidrojenden yakıt olarak faydalanabilir miyiz?
Şimşek ve yıldırım nasıl oluşur?
Asit yağmuru nasıl oluşur? Engellemek için neler yapılabilir?
Kabuğu soyulan portakal batar mı?
Asitlerin çeşitli besinler üzerine etkileri nelerdir?
Kolanın dişlerimize ne gibi yarar ve zararları vardır?
Işığın farklı ortamlardan geçişin de kırınımının faydaları var mıdır?
Kolanın için de bulunan karbondioksit gazının uzaklaşmasını engellemek için neler yapmalıyız?
Demir suya battığı halde , gemiler hem büyük hem ağır hem de demirden yapılmasına rağmen neden batmaz?
Ve sizin aklınıza gelecek bilimsel çalışma konusu...
Fatih Akyüz |